Ο Δήμαρχος Χαλανδρίου Σίμος Ρούσσος: «Δόθηκε λύση στο χρόνιο πρόβλημα της κοινωνικής ένταξης των Ρομά»
Όταν πριν 4 χρόνια ισχυριζόμασταν ότι υπήρχε τρόπος διάλυσης των δύο καταυλισμών, με συναίνεση, δικαιοσύνη και κοινωνική ένταξη των ανθρώπων που ζουν σε άθλιες συνθήκες, όλοι μας έλεγαν αιθεροβάμονες.
Κι όμως όπου υπάρχει βούληση βρίσκεται και τρόπος δυο τελευταία χρόνια με ενέργειες και χρηματοδότηση του δήμου απομακρύνθηκαν 81 άτομα από τον καταυλισμό του Νομισματοκοπείο και 24 άτομα από τον καταυλισμό του Πατήματος που διαλύθηκε.
Οι Ρομά, η τουλάχιστον μια σημαντική τους μερίδα, απέδειξαν ότι μπορούν να στεγαστούν σε ενοικιαζόμενες κατοικίες, να στέλνουν τα παιδιά στο σχολείο, να δουλεύουν σε κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις, στον δήμο η να δοκιμάζουν άλλες δικές τους δραστηριότητες.
Η υπογραφή, επιτέλους, μετά από 3 ολόκληρα χρόνια επίμονων προσπαθειών, του Πιλοτικού σχεδίου από την Περιφέρεια Αττικής τον Δεκέμβριο του 2019 και η απόφαση του δημοτικού μας συμβουλίου την προηγούμενη Τετάρτη, δίνουν σοβαρή ώθηση σε αυτήν την προσπάθεια.
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που πρωτοποριακά υλοποιεί ο Δήμος Χαλανδρίου και αφορά κατά κύριο λόγο την επιδότηση ενοικίου για την ενσωμάτωση οικογενειών Ρομά στον αστικό ιστό του Χαλανδρίου ή όμορων δήμων, με στόχο να δοθεί τέλος στην τριπλή ομηρία που περιλαμβάνει τους ιδιοκτήτες των οικοπέδων που βρίσκεται ο καταυλισμός, τους Ρομά που διαβιούν σε άθλιες συνθήκες και τους κατοίκους της περιοχής.
Αποτελείται από δύο βασικούς άξονες. Ο ένας χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκούς πόρους, μέσω του Επιχειρησιακού προγράμματος της Περιφέρειας Αττικής 2014-2020, με την έγκριση του «Πιλοτικού Σχεδίου για την κοινωνική ένταξη των Ρομά του Δήμου Χαλανδρίου», προϋπολογισμού 850.000 ευρώ. Το πρόγραμμα υπογράφηκε από την Περιφέρεια Αττικής στις 9 Δεκεμβρίου 2019.
Ο άλλος χρηματοδοτείται από το Δήμο Χαλανδρίου, αφού το εγκεκριμένο πρόγραμμα της Περιφέρειας αφορά μόνο 40 οικογένειες, περίπου τις μισές από αυτές που κατοικούν στον καταυλισμό. Την επιπλέον χρηματοδότηση του προγράμματος ενέκρινε ομόφωνα το Δημοτικό Συμβούλιο Χαλανδρίου στις 22 Ιανουαρίου 2020.
Οι διαδικασίες και οι προϋποθέσεις
Ο Δήμος Χαλανδρίου θα εκκινήσει άμεσα τις διαδικασίες για την υλοποίησή του, που περιλαμβάνουν την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος προς όσους επιθυμούν να εκμισθώσουν ακίνητα για τρία χρόνια στις υπό ένταξη οικογένειες Ρομά. Παράλληλα η Διεύθυνση Κοινωνικής Μέριμνας του Δήμου θα εισηγηθεί στο Δημοτικό Συμβούλιο τον κατάλογο των ωφελουμένων οικογενειών.
Σημειώνεται ότι το ύψος του ενοικίου είναι προσαρμοσμένο με βάση τις τρέχουσες τιμές της αγοράς ενώ παράλληλα προβλέπεται η μηνιαία καταβολή ποσού για τους λογαριασμούς των οργανισμών κοινής ωφέλειας. Εγγυητής για την απόδοση των χρημάτων είναι ο Δήμος για όλη τη διάρκεια του τριετούς προγράμματος ενώ οι υπό ένταξη οικογένειες θα παρακολουθούνται από το Παράρτημα Ρομά του Δήμου Χαλανδρίου και θα συνεχίσουν να είναι αποδέκτες όλων των συνοδευτικών δράσεων και μέτρων στο πλαίσιο της κοινωνικής τους ένταξης. Απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη των ωφελουμένων στο πρόγραμμα αποτελεί η κατεδάφιση του αντίστοιχου παραπήγματος που χρησιμοποιούν ως κατάλυμα, ώστε να εξασφαλιστεί η οριστική αποχώρηση από τον καταυλισμό και η απόδοση του χώρου στους νόμιμους ιδιοκτήτες.
«Οι δράσεις που προβλέπονται στοχεύουν στην οριστική κατάργηση του καταυλισμού, όχι περιστασιακά, αλλά στο πλαίσιο μιας συνολικής στρατηγικής ένταξης της κοινότητας των τσιγγάνων στον αστικό ιστό, με τα ίδια δικαιώματα αλλά και τις ίδιες υποχρεώσεις με οποιονδήποτε κάτοικο της πόλης», σημειώνει ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος και Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Χαλανδρίου Κώστας Ευθυμίου.
Ο καταυλισμός στο Πάτημα έχει ήδη καταργηθεί
Το προηγούμενο διάστημα με ενέργειες και πόρους της δημοτικής αρχής έχουν υλοποιηθεί δράσεις όχι μόνο για τη στεγαστική αποκατάσταση και την αποχώρηση από τους καταυλισμούς αλλά και για τη συνολική ένταξη των Ρομά.
Με την ίδρυση του Κέντρου Κοινότητας Ρομά το 2017 εντάθηκαν οι παρεμβάσεις στην κοινότητα στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγείας και της απασχόλησης, που αποτελούν και βασικούς τομείς παρέμβασης με βάση την Εθνική Στρατηγική για τους Ρομά. Παράλληλα επιδιώχθηκε η οικειοθελής απομάκρυνση από τους υπάρχοντες καταυλισμούς.
Έτσι, με την παροχή οικονομικών βοηθημάτων για την αντιμετώπιση της αστεγίας και την εν γένει βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης έγινε εφικτή η απομάκρυνση συνολικά 17 οικογενειών (81 άτομα) από τον καταυλισμό του Νομισματοκοπείου καθώς και 5 οικογενειών (24 άτομα) από την περιοχή του Πατήματος. Η αποχώρηση συνοδεύτηκε από παράλληλη κατεδάφιση των παραπηγμάτων όπου διέμεναν.
Στον τομέα της Υγείας υλοποιήθηκαν μαζικοί εμβολιασμοί των παιδιών, υπάρχει παρακολούθηση της υγειονομικής κατάστασης όλων των κατοίκων του καταυλισμού, παρέχονται συμβουλές και επίβλεψη κατά την αποθεραπεία από νοσηλεύτρια, ενώ παράλληλα, περιστατικά παραπέμπονται και στα Δημοτικά Ιατρεία.
Στον τομέα της Εκπαίδευσης παρακολουθείται η εγγραφή των παιδιών Ρομά στα σχολεία της περιοχής, γίνονται δράσεις διαμεσολάβησης για την ενσωμάτωσή τους στη σχολική κοινότητα ενώ παρακολουθείται η καθημερινή τους φοίτηση. Σε συνεργασία με το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, αλλά και εθελοντές, υλοποιούνται σε καθημερινή βάση στο χώρο του Κέντρου Κοινότητας Ρομά μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας, προγράμματα αλφαβητισμού, αναλφαβητισμού, δημιουργικής απασχόλησης και εκπαίδευσης ενηλίκων. Αποτέλεσμα αυτών των δράσεων ήταν η αύξηση των εγγραφών στα σχολεία της πόλης από 70 παιδιά το σχολικό έτος 2017-18 σε 125 για το έτος 2019-20. Από αυτά, ένα ποσοστό της τάξης του 70% φοιτά κανονικά.
Παράλληλα επιδιώκεται η εκπαίδευση αναλφάβητων ατόμων που ανήκουν στην κρίσιμη ηλικιακή ομάδα των δώδεκα έως δεκαεπτά ετών, με δεδομένο ότι για τη συγκεκριμένη ομάδα δεν προβλέπεται από τον εθνικό σχεδιασμό κάποια δράση στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης.
Όσον αφορά τη δυνατότητα απασχόλησης με τη δημιουργία Κοινωνικών Συνεταιρισμών, τις προσλήψεις μέσω ΑΣΕΠ ή ΟΑΕΔ με ολιγόμηνες συμβάσεις αλλά και την παροχή συμβουλών στον τομέα της εργασίας, επιδιώκεται η απόκτηση εργασιακής εμπειρίας με στόχο τη σταδιακή ένταξή τους στην αγορά εργασίας.
«Η σημερινή διοίκηση του Δήμου Χαλανδρίου έχει αποδείξει την αποφασιστικότητά της να δώσει οριστική λύση σε ένα πρόβλημα που η ελληνική Πολιτεία απέτυχε παταγωδώς να αντιμετωπίσει, κρατώντας έτσι σε μια διαρκή και πολυετή κατάσταση ομηρίας τους ιδιοκτήτες των οικοπέδων στην περιοχή, τους κατοίκους της περιοχής και βέβαια τους ίδιους τους Ρομά, τους οποίους όλα αυτά τα χρόνια τους αντιμετωπίζει ως ανθρώπους-φαντάσματα, χωρίς οντότητα εκτός του καταυλισμού. Η διαδικασία είναι δύσκολη και επίπονη. Σε τέτοια πολυπαραγοντικά προβλήματα δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Χρειαστήκαμε δύο χρόνια για να εντάξουμε το σχέδιο μετεγκατάστασης στο ΠΕΠ Αττικής, όμως τα πρώτα αποτελέσματα από το σχέδιο που έχει ήδη υλοποιήσει ο Δήμος με ίδιους πόρους είναι ενθαρρυντικά.
