Μικρές μονάδες κομποστοποίησης και διαλογής ανακυκλώσιμων σε κάθε νησί και μεταφορά απορριμμάτων από τα μικρότερα προς τα μεγαλύτερα νησιά είναι το μοντέλο που προκρίνει το υπουργείο Περιβάλλοντος για τη νησιωτική Ελλάδα.
Όπως αναφέρει άρθρο στην εφημερίδα kathimerini.gr το μοντέλο αυτό ήδη λειτουργεί… εξ ανάγκης σε αρκετά νησιά, στα οποία έκλεισαν οι παράνομες χωματερές, και αποδεικνύεται λειτουργικό. Το υπουργείο πάντως εξακολουθεί την προσπάθεια να «κλείσει τρύπες», κάνοντας νέες προσκλήσεις χρηματοδότησης για έργα διαχείρισης απορριμμάτων ειδικά για τα νησιά.
Η διαχείριση απορριμμάτων παραμένει σύνθετη, καθώς η νησιωτικότητα και η εποχικότητα του τουρισμού είναι ένας ιδιαίτερα δύσκολος συνδυασμός. Περαιτέρω, πολλά νησιά δεν έχουν την παραμικρή υποδομή. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος, στις Κυκλάδες η Σύρος και η Πάρος έχουν εντάξει στο ΕΣΠΑ μελέτες (η πρώτη για επέκταση του ΧΥΤΥ της και η δεύτερη για νέο ΧΥΤΥ και μονάδα για βιοαπόβλητα), ενώ η Μήλος είναι η μόνη στην οποία έχει ενταχθεί η κατασκευή νέου ΧΥΤΑ (5,3 εκατ. ευρώ). Η Ανδρος και η Τήνος έχουν ολοκληρωμένες μελέτες και περιβαλλοντική αδειοδότηση, δεν έχουν ακόμα ενταχθεί σε κάποιο χρηματοδοτικό πρόγραμμα. Η δυσκολότερη περίπτωση είναι η Σαντορίνη, καθώς οι Αρχές θέλουν την κατασκευή ΧΥΤΥ στο νησί (και όχι τη μεταφορά των απορριμμάτων σε άλλο νησί), αλλά δεν έχουν καν επιλέξει χώρο.
Στα Δωδεκάνησα, η Λέρος έχει εντάξει στο ΕΣΠΑ την κατασκευή ΧΥΤΥ και μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων (4,6 εκατ. ευρώ), η Πάτμος θα επανυποβάλει πρόταση για κατασκευή μονάδας για βιοαπόβλητα. Η Ρόδος έχει σε εξέλιξη διαγωνισμό για κατασκευή και λειτουργία εγκαταστάσεων μέσω σύμπραξης με ιδιώτες, αλλά δεν έχει ακόμα ενταχθεί σε χρηματοδότηση, όπως και οι εγκαταστάσεις της Καρπάθου, που αντιμετωπίζει διάφορα προβλήματα με τα απορρίμματα. Τέλος, η Κως κατασκευάζει αυτή την περίοδο επέκταση του ΧΥΤΥ. Στα υπόλοιπα νησιά το υπουργείο πιέζει για να αναθέσουν μελέτες για μονάδες κομποστοποίησης ή άλλες εγκαταστάσεις. Στη χειρότερη κατάσταση είναι η Κάλυμνος, στην οποία εξακολουθεί να μην υπάρχει ούτε νόμιμη υποδομή ούτε σχεδιασμός.
Στα Ιόνια νησιά, όπου τα προβλήματα είναι μεγάλα, τα βασικά έργα έχουν δρομολογηθεί: τα έργα είναι σε φάση δημοπράτησης σε Κέρκυρα, Παξούς και Λευκάδα, ενώ προς ένταξη στο ΕΣΠΑ τα έργα της Κεφαλονιάς. Τέλος, στο Βόρειο Αιγαίο η Λέσβος και η Χίος έχουν δρομολογήσει νέο σχεδιασμό, ενώ στη χειρότερη κατάσταση βρίσκονται η Λήμνος (που έχει ΧΥΤΑ αλλά όχι δρομολογημένα άλλα έργα) και η Ικαρία, που διατηρεί δύο χωματερές σε λειτουργία και δεν έχει κανέναν σχεδιασμό νέων έργων.
«Τα νησιά έχουν εκ των πραγμάτων ορισμένες εγγενείς δυσκολίες στη διαχείριση απορριμμάτων, λόγω γεωγραφικών περιορισμών, ελλείψει διοικητικής επάρκειας», λέει ο γενικός γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων Μανώλης Γραφάκος. «Γι’ αυτό και προωθούμε τη δημιουργία υποδομών στα μεγαλύτερα νησιά, ενώ στα μικρά προκρίνεται η μεταφορά των σύμμεικτων και της ανακύκλωσης στα μεγαλύτερα. Για παράδειγμα, η Κάσος στη Ρόδο, η Σίκινος στην Ιο. Δεν μπορούν παντού να γίνουν μεγάλες υποδομές».
Το υπουργείο προ ημερών έβγαλε πρόσκληση υποβολής προτάσεων χρηματοδότησης για έργα απορριμμάτων στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, ύψους 22,7 εκατ. ευρώ.
