1914 – 1923: Σφαγές, εκτοπισμοί, κακουχίες, βασανιστήρια, πείνα, δίψα, πορείες θανάτου και εν ψυχρώ δολοφονίες κι εκτελέσεις.
Θύματα αυτών των δυστυχιών ήταν εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες του Πόντου.
Πρόκειται για την περίοδο που η καταρρέουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία προσπαθεί να ανασυσταθεί, να ανασυγκροτηθεί, να διασώσει ό,τι μπορεί σε εδάφη και διεθνή ισχύ. Το κίνημα των Νεότουρκων και οι πράξεις τους οδηγούν στην εξαφάνιση σχεδόν του συνόλου των Ελληνικών κοινοτήτων από περιοχές όπου το Ελληνικό στοιχείο ήταν παρόν και παρήγαγε πολιτισμό για πάνω από 3.000 χρόνια.
Η ύπαρξη πανάρχαιων εμπορικών δρομολογίων επιβεβαιώνεται μέσα από αναφορές στο συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο σε πλήθος αρχαίων μύθων για ήρωες όπως ο Ιάσονας, ο Ορέστης, ο Οδυσσέας, ο Προμηθέας και ο Ηρακλής.
Οι πρώτες Ελληνικές πόλεις ιδρύθηκαν στα νότια παράλια του Εύξεινου Πόντου κυρίως από Μιλήσιους και Μεγαρείς τον 8ο αιώνα π.Χ.
Οι πρώτες περιγραφές του ένοπλου Πυρρίχιου χορού εμφανίζονται στην “Κάθοδο των Μυρίων” του Ξενοφώντα, στο τέλος του 5ου αιώνα π.Χ.
Έθιμα, παραδόσεις, ταυτότητα, γλώσσα, επιζούν για χιλιάδες χρόνια, παρότι η περιοχή κατακτάται, λεηλατείται και δέχεται επιθέσεις κατά καιρούς από αυτοκρατορίες, νομαδικά φύλα και στρατούς.
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία, λίγο πριν το τέλος της, επιλέγει να αφανίσει το Ελληνικό και Ποντιακό στοιχείο από τα εδάφη της.
