Την Καθαρά Δευτέρα παραδοσιακά τρώμε λαγάνα, νηστίσιμα εδέσματα, πετάμε χαρταετό και κάνουμε Κούλουμα ενώ απουσιάζουν από το τραπέζι το κρέας και τα γαλακτοκομικά.
Την Καθαρά Δευτέρα οι ορθόδοξοι χριστιανοί συμφώνα με την παράδοση «καθαρίζονται» σωματικά και πνευματικά δηλαδή αφήνουν πίσω τους όλες τις αμαρτωλές συνήθειες, μαζί με τα αρτύσιμα, δηλαδή τα μη νηστίσιμα φαγητά. Ενώ παράλληλα ξεκινούν νηστεία που διαρκεί 40 μέρες, όσες και οι μέρες της νηστείας του Χριστού.
Τα Κούλουμα
Για την ετυμολογία του ονόματος παραμένει άγνωστη, όπως και η αρχή του εορτασμού αν και υπάρχουν πολλές απόψεις. Κατά μερικούς προήλθε από τον αναγραμματισμό της λατινικής λέξης cumulus που σημαίνει σωρός, αφθονία ή επίλογος, υποδηλώνοντας έτσι το πολύ φαγοπότι με πολύ χορό, ή το τέλος της εορταστικής περιόδου της αποκριάς.
Δεν έχει εξακριβωθεί η αρχαία προέλευση της εορτής αυτής, που αποτελεί θρησκευτική εορτή κατά την οποία εορτάζεται η αμέσως μετά την Αποκριά έναρξη της μεγάλης Τεσσαρακοστής. Τα Κούλουμα τρώνε άζυμο άρτο (λαγάνα), ενώ καταναλώνουν κυρίως νηστίσιμα φαγητά, τα λεγόμενα σαρακοστιανά όπως π.χ. ταραμοσαλάτα, θαλασσινά, ελιές, κρεμμύδια, διάφορα λαχανικά, χαλβά κ.ά.
Η λαγάνα
Στο τραπέζι μας την Καθαρά Δευτέρα εξέχουσα θέση έχει η λαγάνα ένας άζυμος άρτος που φτιάχνεται δίχως προζύμι και συμβολίζει το πρόχειρο ψωμί που έτρωγαν οι Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της Εξόδου τους από την Αίγυπτο από την αρχηγία του Μωυσή.
Χαλβάς
Για τους Έλληνες ο χαλβάς αποτελεί ένα από τα σαρακοστιανά γλυκά τους και ιδίως η παραλλαγή που φτιάχνεται με ταχίνι και πωλείται σε μορφή κυλίνδρου η παραλληλεπιπέδου. Το είδος αυτό του χαλβά ονομάζεται Μακεδονικός Χαλβάς.
Ταραμάς
Ταραμάς είναι η λέξη που χρησιμοποιούν οι Έλληνες αναφερόμενοι στους κόκκους από ερυθρά αυγά που βγαίνει από τον μπακαλιάρο. Στο εμπόριο διατίθενται δύο είδη ταραμά. Ο λευκός και αυτός με το βαθύ ρόδινο χρώμα. Ο λευκός ταραμάς θεωρείται ποιοτικά ανώτερος. Ο ροδόχρους έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του στην αγορά στη δεκαετία του 1950, κυρίως λόγω ενός εμπορικού τεχνάσματος, καθώς οι παραγωγοί πίστευαν, κατά κάποιο τρόπο, ότι ένα έδεσμα με χρώμα ήταν πιο ελκυστικό από τα άγευστα λευκά παρασκευάσματα.
Το πέταμα του παραδοσιακού χαρταετού
Ένα ακόμα έθιμο είναι και το πέταμα του παραδοσιακού χαρταετού που συμβολίζει το πέταγμα της ψυχής προς τον ουρανό και ουσιαστικά προς τον Θεό. Οι Έλληνες πίστευαν πιο παλιά ότι όσο πιο ψηλά φτάσει ο χαρταετός, τόσο πιο πιθανό ήταν να ακούσει ο Θεός τις προσευχές τους.
