Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης
Στα εβραϊκά, το Πάσχα ονομάζετε «Πέσαχ» και σημαίνει «πέρασμα» και σηματοδότησε την «Έξοδο» των Εβραίων από την Αίγυπτο, υπό την καθοδήγηση του προφήτη Μωυσή. Η Ορθόδοξη Εκκλησία δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ανάσταση του Κυρίου, ενώ η Δυτική στο θρήνο για το θάνατό του.
Για τους χριστιανούς, το Πάσχα είναι ταυτόσημο με τη θυσία και την ανάσταση του Χριστού, την υπέρτατη στιγμή της χριστιανοσύνης. Συμβολίζει, δηλαδή, το «πέρασμα» από τη θνητή ζωή και τον θάνατο στη Βασιλεία των Ουρανών.
Τους πρώτους μετά Χριστόν αιώνες, οι εορτασμοί της Μεγάλης Εβδομάδας και του Πάσχα δεν υπήρχαν, καθώς οι Χριστιανοί ήταν μια διωκόμενη μειονότητα. Όλα άλλαξαν τις ημέρες του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου του Μεγάλου και οι πρώτες λειτουργίες της Μεγάλης Εβδομάδας ξεκίνησαν στην Ιερουσαλήμ.
Στα πρώιμα χριστιανικά χρόνια, οι χριστιανοί χρησιμοποιούσαν το εβραϊκό ημερολόγιο ως αναφορά για τις γιορτές τους, κάτι που άλλαξε με την Πρώτη Σύνοδο της Νίκαιας, το 325 μΧ, οπότε η Εκκλησία αποφάσισε να ορίσει δική της ημερομηνία για το Πάσχα, ανεξάρτητα από τους Εβραίους. Σήμερα, οι περισσότερες χριστιανικές κοινότητες γιορτάζουν το Πάσχα την πρώτη Κυριακή έπειτα από την πρώτη πανσέληνο, μετά τις 21 Μαρτίου. Αυτή η πανσέληνος δεν συμπίπτει πάντα με εκείνη των Εβραίων.
Το Χριστιανικό Πάσχα πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στο Εβραϊκό Πεσάχ. Το Πεσάχ ήταν η πρώτη από τις τρεις ετήσιες μεγάλες εορτές των Ισραηλινών, η οποία γιορταζόταν στις αρχές της Άνοιξης. Η λέξη Πάσχα είναι ελληνοποιημένη απόδοση του Πεσάχ και σημαίνει Διάβαση. Οι μεν Εβραίοι γιορτάζουν τη διάβασή τους από την Ερυθρά θάλασσα και την απελευθέρωσή τους από τη φαραωνική δουλεία. Οι δε Χριστιανοί γιορτάζουν το Πάσχα, την ανάσταση του Χριστού και την απελευθέρωσή τους από την αμαρτία και το θάνατο. Ο Χριστιανισμός πήρε το Πάσχα από τους Εβραίους και του έδωσε νέο νόημα.
Σύμφωνα με την ιστορία, ο Εβραίοι γιόρταζαν το πέρασμα από την Ερυθρά θάλασσα με επικεφαλής τον Μωυσή την 14η μέρα του μήνα Νισάν, δηλαδή ανήμερα της πρώτης εαρινής πανσελήνου. Οι πρώτοι Χριστιανοί συνήθιζαν να γιορτάζουν το Πάσχα μαζί με τους Εβραίους, ωστόσο αργότερα θέλοντας να το συνδέσουν με την αναστάσιμη ημέρα, την Κυριακή, αποφάσισαν να το γιορτάζουν την πρώτη Κυριακή μετά την ανοιξιάτικη πανσέληνο ούτως ώστε να μην συμπίπτει με το εβραϊκό.
Με απόφαση της Α’ Οικουμενικής Συνόδου, το 325 μ.Χ, που έγινε στη Νίκαια της Βιθυνίας το Πάσχα ορίστηκε να εορτάζεται σ’ όλη τη Χριστιανοσύνη την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας και μετά το εβραϊκό Πάσχα, προκειμένου να τηρείται η σειρά των γεγονότων
Όμως, από την εισαγωγή του Γρηγοριανού ημερολογίου, Ανατολικοί και Δυτικοί Χριστιανοί γιορτάζουν το Πάσχα σε διαφορετικές ημερομηνίες. Δηλαδή οι μεν βάσει του παλαιού ημερολογίου και οι δε βάσει του νέου. Αν και το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει υιοθετήσει το νέο ημερολόγιο από τις αρχές του 20ου αιώνα, για το Πάσχα ακολουθεί το παλαιό. Το Πάσχα γιορτάζεται κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο που γίνεται μετά την εαρινή ισημερία, δηλαδή μετά την 21η Μαρτίου (με το παλαιό ημερολόγιο), εκτός αν η πανσέληνος τυγχάνει να γίνει Κυριακή, οπότε μεταφέρεται την επόμενη Κυριακή.
Όσον αφορά το γιατί δεν συμπίπτει το Ορθόδοξο με το Καθολικό Πάσχα, αυτό συμβαίνει γιατί οι Ρωμαιοκαθολικοί καθορίζουν το Πάσχα σύμφωνα με το νέο ημερολόγιο. Για το λόγο αυτό το Πάσχα των Καθολικών γιορτάζεται συνήθως νωρίτερα από αυτό των Ορθοδόξων. Υπάρχει ωστόσο και η περίπτωση, για κάποιες συγκεκριμένες ημερομηνίες της εαρινής πανσελήνου, που ο εορτασμός του Πάσχα από τις δύο εκκλησίες ταυτίζεται.
Οι προσπάθειες για κοινό εορτασμό μεταξύ όλων των δογμάτων και ομολογιών του Χριστιανισμού δεν έχουν ευοδωθεί ως σήμερα.