Γιατί στολίζουμε καράβι τα Χριστούγεννα στην Ελλάδα
Η Ελλάδα ιστορικά είναι μια ναυτική χώρα από την αρχαιότητα έως και σήμερα οπότε η καθημερινή ζωή των κατοίκων της περιστρεφόταν γύρω από το υγρό στοιχείο.
Πριν αρκετές δεκαετίες κάθε σπίτι είχε κάποιο ή κάποια μέλη που ήταν ναυτικοί και έλειπαν για χρόνια ολόκληρα στα καράβια παλεύοντας για το ψωμί της οικογένειας. Τα παιδιά που έμεναν πίσω έφτιαχναν τα παιχνίδια τους μόνα τους με βάση την καθημερινότητα τους αλλά και αυτά τα ερεθίσματα που έρχονταν από τον περίγυρό τους, χρησιμοποιώντας ότι είχαν πρόχειρο. Δηλαδή το ξύλο ,λίγο χαρτί ή κουρέλια.
Ο πόνος της απουσίας των αγαπημένων τους , πατέρας, μεγάλος αδελφός , οδηγούσε τα περισσότερα κυρίως στα νησιά βέβαια στο να ονειρεύονται καραβάκια. Έτσι τα περισσότερα παιδιά κατέληγαν να φτιάχνουν το παραδοσιακό καραβάκι, εμπνευσμένα από τα μακρινά ταξίδια των αγαπημένων τους προσώπων και τη νοσταλγία να τους ξαναδούν.
Με τα χρόνια οι οικογένειες στόλιζαν καραβάκια στα σπίτια τους όταν ήταν οι ημέρες να γυρίσουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα δηλαδή συμβόλιζε το καλωσόρισμα στους ναυτικούς που επέστρεφαν μετά από χρόνια στο σπίτι τους. Τα καραβάκια που έφτιαχναν ήταν μέρος της ζωής τους και της ίδιας της ψυχής τους .
Στις 6 Δεκεμβρίου που γιορτάζεται ο Άγιος Νικόλαος ο προστάτης άγιος των ναυτικών για αιώνες οι οικογένειες στόλιζαν καραβάκια σαν μία μορφή τάματος στον Άγιο για μπουνάτσες τη νέα χρονιά. Έτσι κάποια στιγμή το καράβι, μετατράπηκε σε ένα γιορτινό σύμβολο που στολιζόταν κάθε Χριστούγεννα και άρχισε να συμβολίζει την καινούρια πλεύση του ανθρώπου στη ζωή, μετά τη γέννηση του Ιησού.
Αξίζει να σημειώσουμε, ότι σε αρκετές δυτικές χώρες, με το όνομα Santa Claus εννοούν τον Άγιο Νικόλαο και όχι τον Άγιο Βασίλη. Τα καραβάκια λοιπόν, εξακολουθούν να στολίζονται σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας και περισσότερο φυσικά στα νησιά.
Στην πατρίδα μας δεν μας είναι ξένη η εικόνα παιδιών να γυρνάνε από πόρτα σε πόρτα για να πούνε τα κάλαντα, κρατώντας στα χέρια ένα τέτοιο, χειροποίητο καραβάκι, στολισμένο με χρωματιστά χαρτιά και σχοινιά. Αν και το συγκεκριμένο έθιμο έχει ατονήσει, κρατάει ακόμα στα νησιά, από όπου και προέρχεται.
Επειδή όμως το έθιμο με τον στολισμένο καραβάκι ήταν συνδεδεμένο με την προσμονή και τον πόνο ήταν εύκολο να αντικατασταθεί, αργότερα, από το έθιμο του χριστουγεννιάτικου δέντρου επί του Βαυαρού Βασιλιά Όθωνα το 1833, που θύμιζε μόνο χαρά και θαλπωρή και με όλα τα μέλη της οικογενείας παρόντα.
Τη δεκαετία του 1970 έγινε μία προσπάθεια κατάργησης του εθιμικού στολισμού δέντρου και επαναφοράς του στολισμού καραβιού, με κύρια επιχειρήματα ότι το καραβάκι είναι σύμβολο παράδοσης αλλά και προάγει την οικολογική συνείδηση.
Τελικά, παρά τις έντονες συζητήσεις, η ιδέα απορρίφθηκε και το χριστουγεννιάτικο δέντρο καθιερώθηκε για τα καλά.
