Ανοικτή επιστολή προς την υπ. Παιδείας του Κοσμήτωρ Σχολής Εφαρμοσμένων Τεχνών και Πολιτισμού Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής ΣΕΤΠ του ΠΑΔΑ Χαράλαμπου Α. Πρέσσα με αφορμή την κατάργηση των καλλιτεχνικών μαθημάτων στις τάξεις του Λυκείου με την Υπουργική Απόφαση
Με αφορμή την κατάργηση των καλλιτεχνικών μαθημάτων στις τάξεις του Λυκείου με την Υπουργική Απόφαση 74181/Δ2/15-6-2020 (ΦΕΚ 2338/τ.Β΄) παρατίθενται οι κατωτέρω επισημάνσεις:
«Ελίζα, ετών 13 που μόλις ολοκλήρωσε την Α΄ τάξη του Γυμνασίου με βαθμό 19 και 13/14 σε μια αυθόρμητη αντίδραση σε σχετική συζήτηση μεγάλων: «…μα πως είναι δυνατόν να καταργηθούν τα Καλλιτεχνικά μαθήματα! Δεν γίνεται να μην ξέρεις από Τέχνη! Μα αυτή είναι βασική παιδεία!» Αξίζει εδώ να υπογραμμιστεί πως οι γονείς της Ελίζας δεν είναι καλλιτέχνες.
Αυτή η αγωνία κυρία Υπουργέ εκφράστηκε αυθόρμητα από μια καλή μαθήτρια. Και αναπαράγεται εδώ χωρίς να αλλαχθεί λέξη. Ο Πολιτισμός κα Νίκη Κεραμέως, είναι το μεγάλο δώρο της Ελλάδας στην ανθρωπότητα! Και ραχοκοκαλιά του πολιτισμού είναι η Τέχνη! Χιλιετίες τώρα. Εάν με μια κίνηση αφαιρούσαμε από τις ογκώδεις πολύτομες εγκυκλοπαίδειες με την Ιστορία του Ανθρώπου τις σελίδες τις σχετικές με τον Πολιτισμό και την Τέχνη, αυτό που θα έμενε θα ήταν λίγοι τόμοι, ένα έργο φτωχό και ημιτελές. Όπως φτωχή και θαμπή θα ήταν και η ζωή μας δίχως Τέχνη! Έχω την εντύπωση κυρία Υπουργέ πως όλα τα ανεπτυγμένα κράτη του κόσμου, έχοντας αντιληφθεί τη σπουδαιότητα της Τέχνης, προσφέρουν τα μέγιστα ώστε αυτή να έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο που της αρμόζει στις ζωές των πολιτών τους.
Στην Ελλάδα ο Πολιτισμός και η Τέχνη πρέπει να έχουν την αμέριστη στήριξη των θεσμών σε όλες τις βαθμίδες ώστε να ανακαταλάβουν τη θέση που τους αρμόζει. Αυτή του διαχρονικού εθνικού προϊόντος του οποίου τα κέρδη μπορεί να μην είναι μετρήσιμα λογιστικά είναι όμως υπολογίσιμα αξιακά!
Ίσως οδηγηθήκατε σε αυτές τις επιλογές λόγω του περιορισμένου πιθανόν ενδιαφέροντος που δείχνουν οι μαθητές για αυτά τα μαθήματα. Αν κάτι τέτοιο συμβαίνει, αυτό σηματοδοτεί την ανάγκη για αλλαγές: επικαιροποίηση της ύλης, ανανέωση του τρόπου διδασκαλίας, εκσυγχρονισμό μεθόδων, εμπλουτισμό των εποπτικών μέσων με σύγχρονη τεχνολογία ώστε παράλληλα με τα κλασικά καλλιτεχνικά γλωσσάρια να προσφέρει στον σύγχρονο μαθητή μια σφαιρική αντίληψη περί Τέχνης. Σε καμία περίπτωση δεν σηματοδοτεί κατάργηση. Ούτε καν μείωση των ωρών! Όταν ένα μέλος του σώματος κυρία Υπουργέ ασθενεί, το θεραπεύουμε. Δεν το ακρωτηριάζουμε! Και η Τέχνη είναι μέλος του σώματος της Ελλάδας. Ή πιο σωστά, η Τέχνη είναι το σώμα της Ελλάδας!
Ίσως πάλι η απόφαση αυτή να πάρθηκε για λόγους οικονομίας. Για μια ορθολογικότερη κατανομή πόρων μετακινώντας τους από δράσεις με χαμηλότερη ανταπόκριση και ανταπόδοση σε άλλες που υποδεικνύουν οι νέες κοινωνικοπαραγωγικές συνθήκες. Φοβάμαι πως μια τέτοια επιλογή θα είναι βραχύβια διότι στερείται οράματος! Οπωσδήποτε η υγιής οικονομία είναι προϋπόθεση για παραγωγή πολιτισμού. Η οικονομία όμως μπορεί να εξυγιανθεί χωρίς να οδηγούμεθα σε τέτοιες θυσίες. Θυσίες για τις οποίες θα κληθούμε αργότερα να πληρώσουμε πολλαπλάσια… Τα μαθήματα Τέχνης δεν απευθύνονται μόνον σε ταλαντούχα παιδιά, πιθανούς μελλοντικούς καλλιτέχνες. Απευθύνονται σε όλους γιατί η Τέχνη είναι καλλιέργεια. Η καλλιέργεια είναι το άλλο πόδι της μόρφωσης και μοιράζεται τη στήριξη του ατόμου με την εκπαίδευση. Η Τέχνη διδάσκει τον Πολίτη, στα τρυφερά του χρόνια αλλά και στην συνέχεια, να βλέπει, να παρατηρεί, να ερμηνεύει και να κατανοεί, να φαντάζεται και να επινοεί! Είμαι σίγουρος κυρία Υπουργέ πως συμμερίζεστε αυτές τις αγωνίες και τις περιβάλλετε με την δέουσα προσοχή.
Εύχομαι για το καλό των παιδιών και της Παιδείας αυτού του τόπου να αναδειχθεί και, με το βλέμμα στο μέλλον, να υιοθετηθεί η πλέον γόνιμη λύση όχι μόνον της διατήρησης των καλλιτεχνικών μαθημάτων αλλά και της βελτίωσης και ενίσχυσής τους»!
Ευχαριστώ για τον χρόνο σας.
Με εκτίμηση
Καθηγητής Χαράλαμπος Α. Πρέσσας
Κοσμήτωρ Σχολής Εφαρμοσμένων Τεχνών και Πολιτισμού
Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής
